باب سوم

شركتهاي تجارتي

فصل اول

در اقسام مختلف شركتها و قواعد راجعه به آنها

ماده 20- شركتهاي تجارتي بر هفت قسم است:

1. شركت سهامي.

2. شركت با مسئوليت محدود.

3. شركت تضامني.

4. شركت مختلط غير سهامي.

5. شركت مختلط سهامي.

6. شركت نسبي.

7. شركت تعاوني توليد و مصرف.

مبحث اول

شركتهاي سهامي

بخش 1

تعريف و تشكيل شركت سهامي

ماده 1- شركت سهامي شركتي است كه سرمايه آن به سهام تقسيم شده و مسئوليت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمي سهام آنها است.

ماده 2- شركت سهامي شركت بازرگاني محسوب مي شود ولو اينكه موضوع عمليات آن امور بازرگاني نباشد.

ماده 3- در شركت سهامي تعداد شركاء نبايد از سه نفر كمتر باشد.

ماده 4- شركت سهامي به دو نوع تقسيم مي شود:

نوع اول - شركتهائي كه مؤسسين آنها قسمتي از سرمايه شركت را از طريق فروش سهام به مردم تأمين مي كنند. اينگونه شركتها شركت سهامي عام ناميده مي شوند.

نوع دوم - شركتهائي كه تمام سرمايه آنها در موقع تأسيس منحصراً توسط مؤسسين تأمين گرديده است. اينگونه شركتها، شركت سهامي خاص ناميده مي شوند.

تبصره- در شركتهاي سهامي عام عبارت « شركت سهامي عام » و در شركتهاي سهامي خاص عبارت « شركت سهامي خاص » بايد قبل از نام شركت يا بعد از آن بدون فاصله با نام شركت در كليه اوراق و اطلاعيه ها و آگهي هاي شركت بطور روشن و خوانا قيد شود.

ماده 5- در موقع تأسيس سرمايه شركتهاي سهامي عام از پنج ميليون ريال و سرمايه شركتهاي سهامي خاص از يك ميليون ريال نبايد كمتر باشد.

درصورتي كه سرمايه شركت بعد از تأسيس به هر علت از حداق مذكور در اين ماده كمتر شود بايد ظرف يكسال نسبت به افزايش سرمايه تا ميزان حداقل مقرر اقدام به عمل آيد يا شركت به نوع ديگري از انواع شركتهاي مذكور در قانون تجارت تغيير شكل يابد وگرنه هر ذينفع مي تواند انحلال آن را از دادگاه صلاحيتدار درخواست كند.

هرگاه قبل از صدور رأي قطعي موجب درخواست انحلال منتفي گردد دادگاه رسيدگي را موقوف خواهد نمود.

ماده 6- براي تأسيس شركتهاي سهامي عام مؤسسين بايد اقلاً بيست درصد سرمايه شركت را خود تعهد كرده و لااقل سي و پنج درصد مبلغ تعهد شده را در حسابي بنام شركت در شرف تأسيس نزد يكي از بانكها سپرده سپس اظهارنامه اي به ضميمه طرح اساسنامه شركت و طرح اعلاميه پذيره نويسي سهام كه به امضاء كليه مؤسسين رسيده باشد در تهران به اداره ثبت شركتها و در شهرستان ها به دايره ثبت شركتها و در نقاطي كه دايره ثبت شركتها وجود ندارد به اداره ثبت اسناد و املاك محل تسليم و رسيد دريافت كنند.

تبصره- هرگاه قسمتي از تعهد مؤسسين بصورت غير نقد باشد بايد عين آن يا مدارك مالكيت آنرا در همان بانكي كه براي پرداخت مبلغ نقدي حساب باز شده است توديع و گواهي بانك را به ضميمه اظهارنامه و ضمائم آن به مرجع ثبت شركتها تسليم نمايند.

ماده 7- اظهار نامه مذكور در ماده 6 بايد با قيد تاريخ به امضاء كليه موسسين رسيده و موضوعات زير مخصوصاً در آن ذكر شده باشد:

1. نام شركت.

2. هويت كامل و اقامتگاه مؤسسين.

3. موضوع شركت.

4. مبلغ سرمايه شركت و تعيين مقدار نقد و غيرنقد آن به تفكيك.

5. تعداد سهام با نام و بي نام و مبلغ اسمي آنها و درصورتي كه سهام ممتاز نيز مورد نظر باشد تعيين تعداد و خصوصيات و امتيازات اينگونه سهام.

6. ميزان تعهد هر يك از مؤسسين و مبلغي كه پرداخت كرده اند با تعيين شماره حساب و نام بانكي كه وجوه پرداختي در آن واريز شده است. در مورد آورده غير نقد تعيين اوصاف و مشخصات و ارزش آن به نحوي كه بتوان از كم و كيف آورده غير نقد اطلاع حاصل نمود.

7. مركز اصلي شركت.

8. مدت شركت.

ماده 8- طرح اساسنامه بايد با قيد تاريخ به امضاء مؤسسين رسيده و مشتمل بر مطالب زير باشد:

1. نام شركت.

2. موضوع شركت بطور صريح و منجز.

3. مدت شركت.

4. مركز اصلي شركت و محل شعب آن اگر تأسيس شعبه مورد نظر باشد.

5. مبلغ سرمايه شركت و تعيين مقدار نقد و غير نقد آن به تفكيك.

6. تعداد سهام بي نام و با نام و مبلغ اسمي آنها و درصورتي كه ايجاد سهام ممتاز مورد نظر باشد تعيين تعداد و خصوصيات و امتيازات اينگونه سهام.

7. تعيين مبلغ پرداخت شده هر سهم و نحوه مطالبه بقيه مبلغ اسمي هر سهم و مدتي كه ظرف آن بايد مطالبه شود كه به هر حال از پنج سال متجاوز نخواهد بود.

8. نحوه انتقال سهام با نام.

9. طريقه تبديل سهام با نام به سهام بي نام و بالعكس.

10. درصورت پيش بيني امكان صدور اوراق قرضه، ذكر شرايط و ترتيب آن.

11. شرايط و ترتيب افزايش و كاهش سرمايه شركت.

12. مواقع و ترتيب دعوت مجامع عمومي.

13. مقررات راجع به حدنصاب لازم جهت تشكيل مجامع عمومي و ترتيب اداره آنها.

14. طريقه شور و اخذ رأي اكثريت لازم براي معتبر بودن تصميمات مجامع عمومي.

15. تعداد مديران و طرز انتخاب و مدت مأموريت آنها و نحوه تعيين جانشين براي مديراني كه فوت يا استعفاء مي كنند يا محجور يا معزول يا به جهات قانوني ممنوع مي گردند.

16. تعيين وظايف و حدود اختيارات مديران.

17. تعداد سهام تضميني كه مديران بايد به صندوق شركت بسپارند.

18. قيد اينكه شركت يك بازرس خواهد داشت يا بيشتر و نحوه انتخاب و مدت مأموريت بازرس.
19. تعيين آغاز و پايان سال مالي شركت و موعد تنظيم ترازنامه و حساب سود و زيان و تسليم آن به بازرسان و به مجمع عمومي سالانه.

20. نحوه انحلال اختياري شركت و ترتيب تصفيه امور آن.

ادامه مطلب در بخش سوم